KALIPLAR :
Kalıp Dizilişi :
Malafalı tip boru bükümünün gerçekleştirilmesi için kalıp takımı diziliminin yukarıda resimde gösterildiği şekilde uygulanması gerekmektedir. Bu dizilimde her parçanın ayrı bir önemi vardır. Aşağıda her bir takım üyesinin büküm esnasındaki görevini açıkça bulabilirsiniz. Bükümde boru çapı, radüs, et kalınlığı, boru malzeme cinsi değiştikçe, kalıp dizilimindeki parçalarda malzeme değişimi gibi gereksinimler de değişecektir.
Sitemizde yalnızca malafalı tip boru bükme sistemleriyle ilgili değil, birçok farklı şekilde uygulanan bükme sistemleri hakkında da bilgiler ve örnekler mevcuttur. Ülkemizde maalesef sektörel teknik bilgiye ulaşım ve eğitim yeterli olmadığından yılların vermiş olduğu tecrübelerimizle elde ettiğimiz bilgileri, konu ile ilgilenen herkes sitemizde bulabilir. Bilgi paylaştıkça çoğalan hazinedir.
1. Kalıp (Makara) :
Borunun büküm esnasında üzerine sarıldığı ekipmandır. Genellikle bağlı olduğu tablanın üzerine kamalı geçer. Bu durum büküme başlayacağı konumun büküm ekseninde sabit olmasını sağlar. Böylece büküm esnasında başlangıç ile bitiş arasında oluşan açı hesaplanabilir.
2. Çene
Borunun büküm esnasında kalıptan bağımsız hareket etmesini önler. Kalıpla birlikte dönüşe başlayarak borunun kalıba sarılmasını sağlar. Mengene vazifesini görür. Bazı durumlarda çenenin iç kısmına uygulanan dişler ile büküm sırasında borunun kayma riski önlenmiş olur. Ancak bu işlem borunun dış yüzeyinde bir takım izler bırakabilir. Bu durum işin doğası gereği olmak zorundadır.
3. Kızak
Bükme işlemi esnasında boruya dayanarak boru ile birlikte hareket eden parçadır. Bükme gücüne borunun gösterdiği tepki kuvvetini karşılar. Boruyu kavrayarak büküm esnasında borunun dış formunun bozulmasına engel olur. Aynı zamanda bükme esnasında oluşan akışı kolaylaştırmaya da yardımcı olur.
4. Kaşık
Kaşık, büküm esnasında boruyu iç radüsten sıvayarak deformasyona uğramasını engelleyen boru bükme ekipmanıdır. Genellikle boru çapı Ø32mm den daha büyük çaplarda kullanılır. Dar radüslü bükümlerde ve ince et kalınlığı olan borularda kullanılması ise zorunludur.
5. Malafa
Malafa, büküm esnasında boru içinde ve büküm merkezinde kalarak boruyu dış radüsten sıvayan, borunun yayılmasını önleyen kalıp ekipmanıdır. Farklı et kalınlığı, radüs ve boru çapına göre, malafa özelliği, top sayısı ve tipi değişkenlik gösterebilir.